%20(1).png){kind=logo}
Ergonomia oznacza dostosowanie narzędzi i warunków środowiska do możliwości psychofizycznych człowieka, co zapewni mu bezpieczne i komfortowe wypełnianie zamierzonych celów. Pełni ona istotny element profilaktyki urazów i niektórych chorób, ale także jest ważna w przebiegu ich leczenia. Czym zatem jest ergonomia i jakie zasady wdrożyć, by pracować ergonomicznie?
Co to jest ergonomia? Definicja
Zgodnie z definicją encyklopedii PWN ergonomia to „nauka o optymalnym przystosowaniu stanowisk, procesów i środowiska pracy do możliwości psychofizycznych człowieka”. Służy więc optymalizacji metod pracy i takim dobrze oraz dostosowaniu narzędzi i rozwiązań, by wspierać efektywność, rozwój, komfort wykonywania określonych czynności, a także zapobiegać utracie zdrowia.
Ergonomię w kontekście pracy dzielimy na dwa najważniejsze rodzaje:
ergonomia koncepcyjna – planowanie/projektowanie optymalnych stanowisk pracy, ustalanie zasad ich tworzenia,
ergonomia korekcyjna – poprawa i optymalizacja funkcjonujących wcześniej stanowisk.
Niekiedy ergonomię dzieli się również ze względu na rodzaj wykonywanej pracy – mamy więc do czynienia z ergonomią pracy biurowej, czy ergonomią pracy operatorów maszyn na liniach produkcyjnych.
Czym zajmuje się ergonomia?
Jej istotą jest zmierzanie do optymalnego dostosowania narzędzi, technologii, przedmiotów powszechnego użytku i warunków pracy czy życia codziennego do możliwości anatomicznych i psychofizycznych danej osoby. Ergonomiczne stanowisko pracy lub w domu ma na celu zarówno eliminację zagrożeń dla zdrowia czy życia, jak i zapewnienie komfortu funkcjonowania. Bezpieczne i wygodne warunki są ważne w ramach profilaktyki wielu chorób zawodowych i kontuzji, ale także stanowią istotny element leczenia już powstałych dysfunkcji.
Zobacz także: Co robić na ból pleców podczas siedzenia?
Ergonomia postawy podczas pracy a efektywność
Wprowadzanie ergonomicznych rozwiązań w domu czy biurze przekłada się bezpośrednio na efektywność ekonomiczną Twojej pracy, która wyrażana jest w zwiększeniu wydajności Twoich działań, jakości produkcji, kreatywności czy poprawy stosunków z klientami i współpracownikami. Realizując np. projekt dla klienta czy tworząc raport dla szefa przy niedostosowanym do Twoich antropometrycznych potrzeb biurku, zawalonym bibelotami, które dodatkowo nie jest odpowiednio doświetlone, pracuje się trudniej, wolniej, a umysł staje się zbyt przytłoczony zadaniami i rozproszony niepotrzebnymi sprawami, nawet jeśli wydaje Ci się, że tak nie jest. Tylko odpowiednia ergonomia pracy przy komputerze czy innym stanowisku umożliwia właściwe warunki do rozwoju osobistego i zawodowego.
Jak wspomnieliśmy, ergonomia może mieć charakter koncepcyjny, co oznacza projektowanie ergonomicznego miejsca pracy, a także charakter korekcyjny, czyli działania modyfikujące istniejące zagrożenia. Oznacza to, że każde nieergonomiczne stanowisko można odpowiednio poprawić, a dzięki temu zwiększyć produktywność i komfort wykonywania obowiązków.
Ergonomia pracy biurowej
Ergonomia stanowiska pracy przy komputerze jest nie tylko wymogiem określonym odpowiednimi przepisami prawa, których nieprzestrzeganie przez pracodawcę może wiązać się z nieprzyjemnymi konsekwencjami, ale to jednocześnie inwestycja w pracownika. Ergonomia w biurze zwiększa produktywność i wydajność, pozwala zachować zdrowie i zmniejszyć ryzyko nieplanowanych przerw od pracy związanych z bólami pleców, problemami ze wzrokiem czy bólami głowy. O organizacji stanowiska pamiętaj, zwłaszcza jeśli pracujesz w trybie home office. Siedzenie z podkulonymi nogami na miękkiej sofie z laptopem na kolanach wbrew pozorom nie jest ani komfortowe, ani zdrowe.
Ergonomia przy komputerze obejmuje wiele elementów, ale pamiętaj, że to inwestycja w Twoją karierę i samopoczucie. Przede wszystkim dopasuj wysokość biurka ergonomicznego i fotela do swojego wzrostu i charakteru pracy. To pozwoli zachować ergonomiczną postawę podczas pracy. Stojąc lub siedząc, ręce powinny być zgięte w łokciach do kąta prostego i oparte przedramionami o blat. Krzesło powinno mieć profilowane oparcie i podłokietniki lub siedzisko i podkolanniki. Pod biurkiem umieść podnóżek a monitor ustaw na linii wzroku. Usuń z biurka zbędne drobiazgi, a myszkę, klawiaturę i inne narzędzia pozostaw w zasięgu ręki.
Ergonomia siedzenia – najważniejsze czynniki
Aby zachować ergonomię postawy podczas pracy lub rozrywki, kluczowe jest wspomniane wcześniej ustawienie biurka i krzesła, ale też właściwy sposób siedzenia.
Najważniejsze elementy, o których trzeba pamiętać, to:
Podparcie kręgosłupa na całej długości – szczególną uwagę należy zwrócić na odcinek lędźwiowy (plecy powinny przylegać do oparcia) i szyjny. Warto kontrolować, czy nieświadomie nie przesuwamy głowy i ramion do przodu. Powinniśmy czuć łopatkami oparcie, a szyja powinna być wyprostowana (ważne jest więc odpowiednie ustawienie ekranu – najlepiej nie niżej niż linia wzroku).
Ustawienie monitora – zaleca się, aby górna krawędź monitora była na linii wzroku, gdy siedzimy wyprostowani. Ważne jest także, by monitor znajdował się w odpowiedniej odległości od oczu – minimum 40-50 cm (im większy monitor, tym odległość powinna być większa).
Przeczytaj więcej: Jak siedzieć przy biurku? 3 zasady, dzięki którym unikniesz bólu pleców
Ergonomia w życiu codziennym
Ergonomiczna codzienność pozwala uchronić się przed różnego rodzaju zagrożeniami dla zdrowia, ale również usprawnia zwykłą aktywność. Generuje także wiele oszczędności, zwłaszcza czasu, który możesz wykorzystać na dowolne sprawunki, w tym realizowanie się zawodowo czy hobby. Optymalizacji warunków życia możesz dokonać niemal w każdej sferze, od odpowiedniej obsługi smartfona, poprzez podnoszenie i dźwiganie ciężarów aż po organizację w kuchni, jazdę samochodem i sen. Istotą ergonomii życia codziennego jest przede wszystkim profilaktyka urazów, kontuzji i chorób wynikających z niewłaściwej postawy stojącej, siedzącej czy leżącej oraz ułatwienie realizacji wymierzonych zadań.
W trosce o zdrowie zwróć uwagę przede wszystkim na to, jak się schylasz i wstajesz, co pewnie wykonujesz automatycznie, ale czy jest to bezpieczne? Chcąc podnieść pudło z dokumentami z podłogi czy włożyć wtyczkę ładowarki do gniazdka znajdującego się przy listwie podłogowej, pracę wykonaj nogami, zginając je w kolanach. Oszczędzaj plecy i nie schylaj się w pół! Ciężkie przedmioty trzymaj dwoma rękami blisko tułowia. Leżąc na boku pomiędzy kolana i pod głowę połóż poduszkę. Pamiętaj również o podłożeniu jej w leżeniu na plecach. Nie wstawaj od razu po przebudzeniu. Połóż się na boku, zegnij nogi i powoli opuść je na podłogę, równocześnie podnosząc tułów. Ergonomia w życiu codziennym uwzględnia też zasady odpowiedniego umeblowania i rozmieszczenia sprzętów w pomieszczeniach roboczych i gospodarczych podobnie jak ergonomia w pracy biurowej.
Nie znalazłeś/-łaś idealnego biurka elektrycznego? Kliknij i zaprojektuj biurko Twoich marzeń!